ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္မ်ားႏွင့္ မီးစာပင္

`` ကံၾကမၼာက သိပ္ကိုဆန္းႀကယ္တာပဲ။ နံနက္စာကို စားေသာက္ဆိုင္ ပိုင္ရွင္ဘ၀နဲ႕ ေကာင္းေကာင္းမြန္မြန္ စားေသာက္ခဲ့ေပမယ့္ ညေနစာလဲ ေရာက္ေရာ စားစရာ ဘာမွမရွိေတာ့တဲ့ ဘ၀ကို ေရာက္သြားတယ္´´ ဟု ေရႊျပည္သာၿမိဳ႕နယ္ လိႈင္မီးေဘးသင့္သူမ်ား ရပ္ကြက္ ရပ္ကြက္ ေအးခ်မ္းသာယာေရး ႏွင့္ ဖြံ႕ၿဖိဳးေရးေကာင္စီ ဥကၠ႒ ဦးျပံဳးခ်ိဳက သူ၏ခံစားခ်က္ကို ေျပာျပသည္။

ဟုတ္ပါသည္။ ယခုဆိုလွ်င္ လိႈင္ၿမိဳ႕နယ္ ၁၃ ရပ္ကြက္ မီးေဘးသင့္ခဲ့မႈ တစ္ႏွစ္ပင္ျပည့္ခဲ့ၿပီ။ လိႈင္ ၁၃ ရပ္ကြက္မီးသည္ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕တြင္ ဆယ္စုႏွစ္အတြင္း ျဖစ္ပြားခဲ့ေသာ မီးေလာင္မႈမ်ားတြင္ အဆိုးဆံုး ျဖစ္သည္။

`` အခ်ိန္ကေတာ့ မြန္းလြဲ ၁၂ နာရီေက်ာ္ေက်ာ္၊ မီး . . မီးဆိုေတာ့ ကၽြန္ေတာ္ ထမင္းစား ေနရာက လွမ္းၾကည့္လိုက္တယ္။ ငါ့အိမ္နဲ႕ ေ၀းပါတယ္ ဆိုၿပီး ထမင္းကို ေအးေအး ေဆးေဆး စားေနလိုက္တယ္။ ရုန္ရင္းဆန္ခတ္ ေျပးလႊားေနတဲ့ လူေတြကိုေတာင္ မီးကေ၀းပါေသးတယ္ ဆိုၿပီး ကၽြႏ္ေတာ္ လိုက္ေဖ်ာင္းဖ် ႏွစ္သိမ့္ခဲ့ ေသးတယ္။
ေဆာင္းတြင္း ေျမာက္ျပန္ ေလကလည္း တိုက္ျပန္ ဆိုေတာ့ သိပ္မၾကာလိုက္ဘူး။ ကၽြန္ေတာ့အိမ္ မီးထဲပါသြားတယ္။ မီးသတ္ကားေတြ ေရာက္လာေပမယ့္ အိမ္ေတြက မီးကူးဖို႕ လြယ္ေပမယ့္ မီးသတ္ကား၀င္ဖို႕ ခက္ခဲတယ္။ မီးကူးတာလဲ ျမန္သလား မေမးနဲ႕ ၾကည့္ေနရင္း ၾကည့္ေနရင္မွာ မီးလံုးႀကီးေတြက တစ္အိမ္ၿပီးတစ္အိမ္ ၀ါးမ်ိဳသြားေတာ့တာပဲ။ ကတၱရာလမ္း မီးေလာင္တာဆို ေၾကာက္ဖို႕ ေတာင္ေကာင္းတယ္´´ ဟု ဦးျပံဳခ်ိဳက မီးေလာင္စဥ္ျမင္ကြင္းကို ျပန္ေျပာင္း ေျပာျပသည္။

`` ကၽြန္ေတာ္တုိ႕ ဒုကၡသည္ေတြကို စခန္းေလးခု ခြဲၿပီး ေခတၱေနရာ ခ်ထားေပးတယ္။ ဒုကၡသည္ စခန္းကေန အစိုးရခ်ထားေပးတဲ့ ေျမကြက္ကို စေျပာင္းလာေတာ့ ဒီေနရာကို ေရာက္ခဲ့ရတာေပါ့။
ဒီေရာက္ေတာ့ ခ်ေပးထားတဲ့ ေျမကြက္ေတြက လယ္ကြင္းေတြ စပါးေတြကလည္း မည့္ေနၿပီ။ မရိပ္ရေသးဘူး။ စပါးခင္းပိုင္ရွင္ေတြ ဆိုရင္ မရိပ္ရေသးေတာ့ ငိုလို႕ ေနၾကတယ္။ ကၽြန္ေတာ္တို႕လည္း စိတ္မေကာင္းဘူး။ ကိုယ္ခ်င္းလည္း စာတယ္ ဒါေၾကာင့္ ပစၥည္းေတြကို လယ္ကြင္းေဘးမွာေတြ ပံုၿပီး သူတို႕ စပါးရိတ္္ၿပီးေအာာင္ တစ္ပတ္ေလာက္ ေစာင့္ရတယ္ ´´ ဟု ဦးျပံဳးခ်ိဳကေျပာသည္။

လိႈင္ ၁၃ ရပ္ကြက္ မီးေဘးသင့္သူမ်ားကို ေနရာခ်ထားေပးသည့္ ေနရာမ်ားမွာ ေရြျပည္သာၿမိဳ႕နယ္ ေလွာ္ကားေက်းရြာ အေက်ာ္ ႏွစ္မိုင္ခန္႕တြင္ ျဖစ္ၿပီး အပိုင္း ၁၊ ၂၊ ၃၊ ၄ ဟူ၍ ေလးပိုင္းခြဲကာ ေနရာခ်ထားေပးခဲ့သည္။ ယင္းကဲ့သို႕ ခ်ထားေပးရာတြင္ မီးေဘးသင့္ အိမ္ရွင္ ၁၇၀၀ ခန္႕အတြက္ ေပ ၂၀x၄၀ ႏွင့္ ေပ ၄၀x၆၀ ေျမကြက္မ်ား ခ်ထားေပးခဲ့သည္။ ယင္းေနာက္ တစ္အိမ္လွ်င္ က်ပ္ေငြ ၃၇၅၀၀ ေထာက္ပံေပးခဲ့ၿပီး သစ္တစ္တန္လွ်င္ က်ပ္ေျခာက္ေသာင္းႏႈန္းျဖင့္ တစ္အိမ္လွ်င္ သစ္ႏွစ္တန္စီ ေရာင္းခ်ေပးခဲ့သည္။ ယင္းအနက္မွ ေျမဂရမ္ ပိုင္ဆိုင္သည့္ ၂၀ ေက်ာ္ခန္႕ကို လိႈင္၁၃ ရပ္ကြက္ မူရင္းေနရာတြင္ ျပန္လည္ ေပးအပ္ခဲ့သည္ဟု သိရသည္။

မီးေလာင္ရာတြင္ တိုက္ခန္းပိုင္မ်ား ပါ၀င္ေသာ္လည္း ယင္းတိုက္ခန္းမ်ား အပါအ၀င္ အိမ္မ်ားမွာ က်ဴးေက်ာ္ေျမေနရာမ်ား ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ ယခုကဲ့သို႕ ေရႊျပည္သာ ဘက္သို႕ ေျပာင္းေရႊ႕ခဲ့ရျခင္း ျဖစ္သည္။ မီးေဘးသင့္ သူမ်ား ထဲဲတြင္ အိမ္ရွင္လူဦးေရထက္ အိမ္ငွားလူဦးေရက သံုးပံု ႏွစ္ပံုခန္႕ရွိရာ အိမ္ငွားသူမ်ားကို မည့္သည့္ ေနရာတြင္မွ် ေျမကြက္ခ်ထားေပးျခင္း မရွိေၾကာင္းသိရသည္။

အခ်ိဳ႕ကေတာ့လည္း အိမ္ရွင္နဲ႕ အိမ္ငွား အတူေနလာတာ ၾကာေတာ့ သံေယာဇဥ္ တြယ္ၿပီး အသစ္ရတဲ့ ေျမကြက္ အိမ္ရွင္က အေရွ႕ကေဆာက္ အိမ္ငွားက အေနာက္ကေဆာက္ၿပီး လိုက္ေနၾကတာမ်ိဳးလဲ ရွိေၾကာင္း ေဒသခံမ်ား၏ ေျပာၾကားခ်က္အရ သိရသည္။

လမ္းပန္း ဆက္သြယ္ေရးမွာ ကားလမ္းႏွင့္ မီးေဘးသင့္သူမ်ား ရပ္ကြက္ အတြင္းပိုင္းသည္ ႏွစ္မိုင္ခန္႕ေ၀းေသာေၾကာင့္ လမ္းေလွ်က္၀င္ရသည္။ ပြင့္လင္းရာသီ ေျခာက္ေသြ႕ေနခ်ိန္တြင္ ဆိုက္ကား၊ ေထာ္လာဂ်ီတို႕ျဖင့္ သြားလာ ႏိုင္ေသာ္လည္း မိုးက်လွ်င္ လမ္းမ်ား အားလံုး ေရျမဳတ္ကာ လူပင္လွ်င္ အႏိုင္ႏိုင္ သြားလာေနရသည္ဟု သိရသည္။

`` ဒီကလူေတြ အမ်ားစုကေတာ့ ၿမိဳ႕ထမွာဲ သြားၿပီးအလုပ္လုပ္၊ ေစ်းေရာင္းရတာ သူတို႕မွာ ျပန္လာရင္လဲ ဆန္းဖို႕ က်ပ္ ၇၀၀၊ ၈၀၀ အျပင္ အပို္မပါဘူး။ ဒီေတာ့ ဘယ္လို ဆိုက္ကား စီးႏိုင္မွာလည္း လမ္းေလွ်ာက္ေပါ့။ သမိုင္းခ်ည္မွ်င္နဲ႕ အထည္စက္ရံုမွာ အလုပ္လုပ္ေနတဲ့ လူေတြ အတြက္ကေတာ့ လမ္းမအထိ ဖယ္ရီ လာႀကိဳပါတယ္ဟု လုပ္သား တစ္ဦးက ေျပာသည္။

လမ္းပန္္း ဆက္သြယ္ေရး ခက္ခဲမႈ က်န္းမာေရး အတြက္ ေဆးရံု ေဆးခန္းမ်ားႏွင့္ အလွမ္းေ၀းမႈမ်ား ေၾကာင့္ တခါတရံတြင္ အခ်ိဳ႕ေသာ မက်န္းမာသူမ်ားသည္ မဖိတ္စင္သင့္ပဲ အသက္ဆံုးရံႈးရသည့္ ျဖစ္ရပ္ႏွင့္လည္း ႀကံဳေတြ႕ရသည္ဟု ဆိုသည္။

`` ဒါေၾကာင့္ ဒီမွာေနတဲ့လူေတြ အေတင့္တဆံုးကေတာ့ ေဆးေပးခန္းေလးပဲ ျဖစ္ျဖစ္ ပုဂၢလိက ေဆးခန္းေလးပဲ ျဖစ္ျဖစ္ အဲဒါေလး တစ္ခုခုကိုေတာ့ အားလံုးက ေမွ်ာ္လင့္ေနၾကတယ္´´ ဟု ဦးျပံဳးခ်ိဳက ေဒသခံမ်ား ကိုယ္စားေျပာျပသည္။

ယခုကဲ့သို႕ ေဆးခန္း အခက္အခဲမ်ား၏ အဓိကမွာ ျပသနာမွာ သြားေရးလာေရး လမ္းပန္္း ဆက္သြယ္ေရး ေၾကာင့္ျဖစ္သည္ဟု သိရသည္။ ယခုအခါ လမ္းပန္း ဆက္သြယ္ေရး အတြက္ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ေတာ္ စည္ပင္သာယာေရး ေကာ္မတီႏွင့္ ၿမိဳ႕ရြာႏွင့္အိုးအိမ္ဖြံ႕ၿဖိဳးမႈ ဦးစီးဌာနတို႕က က်ပ္သိန္း ၁၅၅၀ စီထည့္၀င္ကာ မီးေဘးသူမ်ား ရပ္ကြက္ႏွင့္ ေလွာ္ကားလမ္းကို ေက်ာက္ေခ်ာခင္းရန္ စီစဥ္ထားၿပီး ျဖစ္သည္ဟုသိရသည္။ ယင္းေက်ာက္ ေခ်ာလမ္းကကို ယခုႏွစ္မိုးမက်မွီ အၿပီးခင္းရန္ စီစဥ္ထားၿပီး ယင္းေက်ာက္ေခ်ာ လမ္းၿပီးစီးသြားပါက လမ္းပန္္း ဆက္သြယ္ေရး ေကာင္းမြန္လာၿပီး က်န္းမာေရးအတြက္လည္း အဆင္ေျပလာမည္ဟု ေဒသခံမ်ားက ေမွ်ာ္လင့္ၾကသည္။

`` အခုအေန အထားက ဘယ္လုိျဖစ္ေနလဲ ဆိုေတာ့ နာေရးျဖစ္ရင္ေတာင္ မိုးတြင္းပိုင္း ဆိုရင္ အေလာင္းကို ေရေက်ာ္ေနတဲ့ လမ္းေပၚကေန ကားလမ္းေရာက္ေအာင္ တစ္မိုင္စာေလာက္ ထိန္းထိန္း သိမ္းသိမ္းနဲ ႕ထမ္းထုတ္ရတယ္။ သူတို႕ကလည္း ခ်က္ခ်င္း လာမသယ္ႏိုင္ဘူး။ နံနက္ကတည္းက ေသရင္ ညေနမွ လာသယ္တယ္။ ညပိုင္းကတည္းက ဆံုးတဲ့ အေလာင္းဆိုရင္ ေနာက္ေန႕ ညေနပိုင္းမွ လာသယ္ေတာ့ ဒီမွာ အေနအထားေတြက မေကာင္းေတာ့ဘူး။ ကားလမ္းၿပီးသြားရင္ေတာ့ ဒီျပသနာေတြ အဆင္ေျပမယ္လို႕ ေမွ်ာ္လင့္ရတာပဲ´´ ဟု ေဒသခံ တစ္ဦးက သူတို႕၏ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ကို ေျပာျပသည္။

ေက်ာက္ေခ်ာလမ္း ေဖာက္လုပ္ ၿပီးစီးပါကလည္း အဓိကလမ္းမႀကီးသာ ေရႏွစ္ၿမဳတ္မႈ သက္သာႏုိင္မည္ ျဖစ္ၿပီး ရပ္ကြက္အတြင္းရွိ လမ္းမ်ားႏွင့္ အိမ္မ်ားမွာမႈ မိုးရာသီတြင္ ဆက္လက္ ေရ၀ပ္ ေနဖြယ္ရာ ရွိသည့္အတြက္ ေရ၀င္လမ္းမ်ားကို ေရတံခါးမ်ား တံခါးမ်ား တည္ေဆာက္ၿပီး ေရႏုတ္သည့္ ေရျပြန္မ်ားကိုလည္း ျပန္လည္ျပင္ဆင္ေပး ရန္လုိအပ္ေသးသည္ဟု သိရသည္။

ေသက္သံုးေရအတြက္ နာေရး ကူညီမႈ အသင္းႏွင့္ YMCA တို႕မွ လက္ႏွိပ္ ေရတံုကင္တပ္ အ၀ီစိ တြင္းေလးမ်ား တူးေဖာ္ေပးထားသည္ဟု သိရသည္။ ယင္းအ၀ီစိ တြင္းမွ ထြက္ေသာ ေရးမ်ားမွာလည္း သံဓာတ္ပါ၀င္သည့္အတြက္ ေသာက္သံုးရာတြင္ အဆင္ေျပမႈ မရွိေၾကာင္းသိရသည္။

`` တတ္ႏိုင္တဲ့ လူေတြၾကေတာ့ ေရသန္႕တစ္ဘူး က်ပ္ ၂၅၀ နဲ႕ ၀ယ္ေသာက္ၾကတယ္။ မတတ္ႏိုင္သူေတြ ကေတာ့ ဒီေရကိုပဲ ေသာက္ၾကရတယ္။ နားလည္တဲ့ လူေတြ ေျပာၾကတာေတာ့ ေပေလးရာ အနက္အထိ တူးရင္ ေရၾကည္ေရ ေကာင္းရႏိုင္တယ္လို႕ ေျပာၾကတာပဲ။ တကယ္လို႕ စက္ေရတြင္း လွဴဒါန္းလိုတဲ့ အလွဴရွင္ရွိရင္ေတာ့ အမ်ားနဲ႕ သက္ဆိုင္တဲ့ ေနရာမွာပဲ ျဖစ္ျဖစ္ ဘုန္းေတာ္ႀကီး ေက်ာင္းမွာပဲ ျဖစ္ျဖစ္ လွဴဒါန္းထားမယ္ ဆိုရင္ေတာ့ ေသာက္သံုးေရအတြက္ အဆင္ေျပႏိုင္ပါမယ္ ´´ ဟု ရပ္ကြက္ ဥကၠ႒ ဦးၿပံဳးခ်ိဳက ေျပာသည္။

ပညာေရးအတြက္မႈ ဂ်ပန္လူမႈေရး အဖြ႕ဲစည္းတစ္ခုက မႈလတန္းလြန္ ေက်ာင္းတစ္ေက်ာင္းကို တည္ေဆက္ေပးထားၿပီး ျဖစ္ေသာ္လည္း အပိုင္းတစ္ႏွင့္ အပိုင္းႏွစ္တြင္ ေနထိုင္သူမ်ား အတြက္ အနည္းငယ္ အလွမ္းေ၀းကြာ ေနေသာ ေၾကာင့္ မူလတန္းအရြယ္ ေက်ာင္းသားမ်ား အတြက္ သြားတက္ရန္ အဆင္မေျပႏိုင္၍ သိရိမဂၤလာ ဘုန္းေတာ္ႀကီး ေက်ာင္းဆရာေတာ္က ကုန္က်စရိတ္ခံၿပီး ဘုန္းေတာ္ႀကီးသင္ မူလတန္းေက်ာင္းကို ဖြင့္လွစ္ထားသည္ဟု သိရသည္။ ယင္းအပိုင္းတြင္ မူလတန္း ေက်ာင္းတစ္ေက်ာင္း ေဆာက္လုပ္ေရးအတြက္ ေျမေနရာ ခ်ထား ေပးၿပီးျဖစ္ကာ လာမည့္ ပညာသင္ႏွစ္တြင္ ေဆာက္လုပ္သြားဖြယ္ရာ ရွိသည္ဟုသိရသည္။

လိႈင္မီးေဘး သင့္သူမ်ား၏ အဓိက စီးပြားေရးမွာ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ေပၚတြင္ တက္ေရာက္ ေစ်းေရာင္းခ်ျခင္း ၿမိဳ႕ေပၚတြင္ ေန႕စား အလုပ္ လုပ္ၾကၿပီး တပိုင္တစ္ႏိုင္စီးပြားေရးမွာ Iron Brushes လုပ္ငန္းေလး တစ္ခုသာရွိၿပီး တိုလီမုတ္စေရာင္းခ်သည္ ဆိုင္ေလးမွာ တစ္ဆိုင္သာရွိသည္ဟုသိရသည္။

`` ဒီမွေနရတာ အရင္ကေနရာ ထက္စာရင္ ေလေကာင္း ေလသန္႕ရတယ္။ ကိုယ့္၀င္းကိုယ့္အိမ္နဲ႕ ဆုိေတာ့ သီးသီးသန္႕သန္႕ လည္းရွိတယ္ ေရရွည္အတြက္ ေနမယ္ဆိုရင္ ေကာင္းသြားမွာပါ။ အခုလတ္တေလာမွာေတာ့ ေနသားမက်တာရယ္၊ အရင္က ၿမိဳ႕ထဲမွ ေနခဲ့ၿပီး ဒီလို လမ္းပမ္းဆက္သြယ္ေရး ေ၀းလန္တဲ့ ေနရာမွာ ျဖစ္ေနတာရယ္ေၾကာင့္ မေနတတ္ မထုိင္တတ္ ျဖစ္ေနတာပါ´´ ဟု ေဒသခံတစ္ဦးကေျပာသည္။

မီးေဘး သင့္မႈေၾကာင့္ လူလတ္တန္းစားမ်ား၏ စီးပြားေရးကို ထိခိုက္မႈ ရွိခဲ့ေသာ္လည္း ဆင္းရဲသူမ်ားမွာမႈ ႏိုင္ငံေတာ္ႏွင့္ အမ်ားျပည္သူ တို႕၏ ၀ိုင္း၀န္း ေထာက္ပံ့မႈေၾကာင့္ ပစၥည္းဆံုးရႈံးမႈ သိပ္မရွိလွေၾကာင္း သိရသည္။

ယခုလ၂၇ ရက္တြင္မႈ မီးေဘးသင့္သူမ်ား ေနထိုင္ရာ ရပ္ကြက္တြင္ စည္ကားသိုက္ၿမိဳက္လာေစရန္ ရည္ရြယ္ခ်က္ျဖင့္ မီးေလာင္မႈ ႏွစ္ပတ္လည္ ပြြဲေစ်းတန္း တစ္ခုကို ျပဳလုပ္မည္ဟု သိရသည္။

မီးေလာင္ကၽြမ္းမႈတြင္ မီးေလာင္ခံရသည့္ အိမ္ရွင္မ်ားႏွင့္ ေရြျပည္သာမွ စပါးခင္း ပိုင္ရွင္မ်ားသည္ မီးစာပင္ ျဖစ္ခဲ့ရသည္။ မီးေလာင္မႈကို စတင္ရာ ေက်ာ္စိန္ဖိနပ္စက္ရံု ပိုင္ရွင္ကို ၿပီးခဲ့သည့္ ႏွစ္လခန္႕က ေထာင္ဒဏ္ သံုးႏွစ္အျပစ္ေပး လိုက္ၿပီ ျဖစ္သည္ဟု သိရသည္။ မီးေလာင္ကၽြမ္းမႈ ကေတာ့ ၿပီးဆံုးခဲ့သည္မွာ တစ္ႏွစ္ပင္ၾကာခဲ့ၿပီ။ မီးေလာင္မႈတြင္ မီးစာျဖစ္ခဲ့ရသည္ လိႈင္မီးေဘးသင့္သူမ်ားႏွင့္ စပါးခင္းပိုင္ရွင္မ်ားကေတာ့ သူတို႕ ဘ၀တြင္ ဆက္လက္ေလာင္ကၽြမ္းေနသည့္ အပူမီးမ်ား ျငွိမ္းသတ္မည့္ေန႕ကို ေစာင့္ေမွ်ာ္ေနၾကသည္။

၁၈ . ၁၁. ၂၀၀၆ ေန႕တြင္ လိႈင္မီးေဘးသင့္သူမ်ား ရပ္ကြက္သို႕ ကြင္းဆင္းေလ့လာ ေရးသားခဲ့ ျဖစ္သည္။